"Links" is een link naar een actuele sitautie gezien vanuit een scheef oog naar de Balkan
Deze pagina wordt rond 15 augustus weer veranderd
Bijgewerkt op 27-06-2001

Macedonia

vechten tegen een spook

 

 

 

Geachte,

Zoals in de kranten te lezen is, smeult de oorlog in voormalig Joegoslavië nog steeds. Nu is het Macedonië dat aan de beurt lijkt te zijn. Hoewel de kranten nog steeds spreken van een bijna oorlog, kan je inmiddels wel stellen dat de oorlog daar echt gearriveerd is. Het lijkt er een beetje op dat dit nog niet volledig toegegeven wordt, zodat de mislukte pogingen van de internationale gemeenschap in voormalig Joegoslavië nog even niet aan het licht komen. Het zou natuurlijk ook slecht nieuws zijn indien men twee jaar na de redding van de Kosovaren moet stellen dat diezelfde Kosovaren de terroristen zijn die zowel in Macedonië, Montenegro, Servië als in Albanië als storende factor optreden. Wellicht zijn de honderden miljoenen die uitgegeven werden aan de NATO actie in Servië en Kosovo, gebruikt om een groep onvervalste dwarsliggers en criminelen een steun in de rug te geven. Dat hebben wij nooit uit de argumentatie die in de media vermeld werden, kunnen halen.
In vorige artikelen sprak ik al over het feit dat de crisis in Macedonië niet de zoveelste crisis op de Balkan is, maar slechts het vervolg van het ene grote conflict. De heidebrand smeult nog steeds en laait af en toe op. Vanwege deze redenen zou men beter in kunnen zien dat de wederopbouw in Bosnië en andere delen van voormalig Joegoslavië niet zo makkelijk verloopt.
Maar alles wat hier staat is geen nieuws. Buiten het feit dat het meeste al bekend is, zou men dit ook eenvoudig kunnen bedenken. Het wordt dan ook langzamerhand tijd te kijken naar een oplossing voor de gehele regio, omdat pleisters plakken het van alle kanten bloedende lichaam niet helpt.
De spanning in Bosnië loopt ook op. De Kroatische nationalistische partij is de hysterie nabij, de Servische nationalisten houden nog iedere poging van verzoening tegen, bijvoorbeeld bij een bezoek van internationale en religieuze leiders aan de totaal verwoestte grote moskee van Banja Luka.
Het is niet vreemd dat de spanning oploopt. Allereerst is iedereen en zeker van de heidebrand nog niet meester is en dat maakt vele onrustig. Daarnaast heeft ook bijna iedereen in de gaten dat de internationale gemeenschap zich meer bezig houdt met haar eigen agenda punten, internationale verhoudingen en de persoonlijke CV's van de medewerkers, dan met krachtdadig optreden. Uiteraard zijn er in Bosnië vele die uitkijken naar de verandering van de grenzen, ergens in voormalig Joegoslavië, omdat het een precedent zal schapen waar zij gebruik van willen maken. Hiermee kunnen zij eindelijk een uitweg vinden uit de status quo die nu al sinds Dayton bestaat. Het zou goed kunnen zijn dat de internationale gemeenschap de kracht heeft deze mogelijkheid te onderdrukken. Maar Tito onderdrukte ook het nationalisme dat mede daardoor twintig jaar later harder en sterker naar boven kwam. Bovendien heeft de internationale gemeenschap nog een ander probleem. Alhoewel men de grote regie in handen neemt, laat men de uitwerking over aan lokale bestuurders die vaak niet erg geïnteresseerd zijn in de belangen van de internationale gemeenschap, die vaak bestaan uit moralistische en plan-filosofische argumenten die diezelfde internationale gemeenschap niet eens kan waarmaken binnen haar eigen regio. Ik denk hierbij aan eindeloze onenigheid binnen de EU en de steeds killere verhouding tussen de EU en de USA. Hierdoor zal het alleen maar moeilijker worden resultaten te boeken en daarmee de mensen te overtuigen en daarmee meer rust te creëren.

Mijn voorstel zou zijn om bij het toelatingsexamen voor de EU een voorwaarde te stellen dat de landen in de specifieke regio (Balkan, Baltische staten en dergelijke) eerst als een soort van Benelux moeten kunnen werken. Hiermee kunnen deze landen de regelgeving op elkaar aanpassen, men komt elkaar tegen zodat overleg de situatie kan verbeteren, men heeft elkaar nodig en kan daarom niet meer zo makkelijk argumenten gebruiken die de buren bruuskeren en een eventuele inpassing binnen de EU zou makkelijker verlopen. Als men spreekt over een Europa met verschillende snelheden, dan lijkt mij dat dit voorstel goed aansluit bij de afgesproken planning.
Bovendien geeft het een kans, die nu niet aanwezig is. De meest vooruitstrevende activiteit is het stabilitietspact, een burocratisch gedrocht met zoveel papier en overleg dat er niets uit komt. Maar als belangrijkste argument zou ik willen zeggen dat het alleen afgelopen is met de oorlog in voormalig Joegoslavië nadat er een euforie is geweest die alle lagen van de bevolking ondervind, in alle republieken van voormalig Joegoslavië en het liefst tegelijkertijd.

Wij hebben er namelijk schoon genoeg van dat oorlogen tegenwoordig doodbloeden. Het is vechten of vrede, maar men moet er niet decennia lang tussenin blijven zitten, overgeleverd aan de grillen van de politici en hun korte termijn doelen.

 

MSP, 05-2001